Tüp bebek tedavi yöntemlerinde anne adayının yumurtalıklarının istenilen olgunluğa ulaşabilmesi için birtakım hormonal ilaçlar uygulanmaktadır. Yumurta hücrelerinin gelişimini destekleyen bu aşamadan sonra, özel tıbbı aletler vasıtası ile anne adayından olgunlaşan yumurta hücreleri toplanır. Yumurta toplama işlemi, 15 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanmaktadır.
Toplanan yumurtalar daha sonra laboratuvar ortamında erkek üreme hücreleri ile bir araya getirilerek, döllenmeye maruz bırakılır. Uygulamadan 48 saat sonra döllenmenin gerçekleşip gerçekleşmediği kontrol edilerek, meydana gelen embriyolar arasında gebelik için en uygun kaliteye sahip olanlar tespit edilerek, ayrıştırılır. Tedavinin son aşaması olan embriyo transfer işlemi için hazırlanan embriyoların transfer sayısına; anne adayının yaşı, yumurta rezervleri ve infertilite (kısırlık) nedenine göre karar verilir. Ancak birden fazla embriyonun transfer edilmesi ile çoğul gebeliğin neden olabileceği risk faktörlerinin engellenmesi amacı ile embriyo sayısı yasal olarak sınırlandırılmıştır.
Sağlık bakanlığının 6 Mart 2010 tarihinde tüp bebek yönetmenliği yasası yeniden düzenlenmiştir. Bu yasaya göre üreme çağındaki 35 yaş altındaki anne adaylarına ilk iki tüp bebek denemesinde yalnızca bir embriyo transfer edilmesine, üç ya da daha fazla denemeye rağmen gebelik elde edemeyen hastalara ise iki embriyo transferinin gerçekleştirilmesine izin verilmiştir. Ancak döllenme aşamasında elde edilen kaliteli embriyoların bir sonraki dönemlerde ihtiyaç halinde kullanılabilmesi amacıyla dondurularak saklanabilmektedir.
Embriyo transfer işlemi nasıl yapılır?
Tüp bebek tedavisine başvuran çiftlere yapılan bazı test ve tetkikler sonucu, çiftlerin sorunlarına yönelik uygun tedavi şekli belirlenmektedir. Genel olarak klasik tüp bebek protokolünde uygulanan aşamalardan sonra elde edilen embriyolar anne adayının rahmine yerleştirilerek, tedavi süreci tamamlanmaktadır. Tedavinin başarısını etkileyen en hassas süreç olan embriyo transferi, anne adayının klinik şartları altında hazırlanması ile yapılmaktadır. Öncelikle anne adayı muayene pozisyonunu alır ve rahim ağzıyla beraber vajen, özel steril sıvılarla temizlenir.
Daha sonra transfer edilecek embriyolar tıbbi bir aracı olan ince bir kateter yardımı ile anne adayının rahmine yerleştirilir. Bu uygulama tamamen ağrısız ve 5-10 dakika gibi kısa bir sürede kolaylıkla gerçekleştirilen bir işlemdir. Ancak tedavinin yüklediği endişe hali anne adaylarının heyecanlı ve stresli olmasına neden olabilmektedir. Bu yüzden transfer işleminden önce anne adaylarına hafif dozlarda sakinleştirici uygulanabilir. Embriyoların anne adayını rahmine yerleştirilmesinden sonra, son olarak gerekli kontroller yapılır. Ardından, anne adayı evine dönebilir. Bu süreçten sonra gebeliğin elde edilmesi beklenir.
Anne adayının embriyo transferinden sonra dikkat etmesi gerekenler nelerdir?
- Anne adayı tedavi gereği yoğun strese maruz kalabilir. Ancak bu durum süreci ve başarı oranını etkilemektedir. Bu nedenle anne adayı mümkün olabildiğince rahat ve huzurlu ortamlarda bulunmalıdır.
- Sigara ve alkol kesinlikle kullanılmamalıdır. Ayrıca sigara içilen ortamlar da anne adayı için sakıncalı durumlar yaratabilir.
- Hamilelik testinin yapılacağı güne kadar, doktor önerisi dışında herhangi bir durumda kesinlikle ilaç kullanmaması gerekir.
- Fiziksel yorgunluğa neden olabilecek davranışlardan ve aktivitelerden uzak durması gerekir.
- Embriyo transferinden sonra bel ve kasık ağrısı ortaya çıkabilir. Ayrıca transfer gününde koyu renkli bir akıntı durumu da yaşanabilir. Fakat anne adayının endişelenmemesi gereken geçici bir durumdur. Eğer şikayetler devamlılığını korursa, anne adayının her ihtimale karşı mutlaka doktora başvurmalıdır.
Embriyo transferinden sonra hangi durumlarda doktora başvurulması gerekir?
- Yüksek ateş
- Anormal vajinal kanama ve akıntı
- İdrar yaparken ağrı ve güçlük çekme
- Bulantı ve kusma
- Karında şişkinlik
- Nefes almada güçlük çekme
- Şiddetli sırt ağrısı
- Genital bölgede meydana gelen değişimlerde mutlaka vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanız önerilmektedir.
Size nasıl yardımcı olabilirim?