Doğal yollarla gebe kalamama sorunu kısırlık (infertilite) olarak adlandırılmaktadır. Bir kişinin ya da çiftin kısırlıktan şüphe edebilmeleri için öncelikle belli bir sürede ve sayıda cinsel ilişkide bulunmuş olmaları gerekmektedir. 35 yaşın altındaki çiftler yaklaşık 1 yıl, 35 yaşın üzerindekiler de ortamla 6 ay düzenli korumasız cinsel ilişkiye girdikleri halde gebelik elde edilemiyorsa kadında, erkekte ya da her ikisinde üremeyi engelleyici bir sorunun varlığından şüphe edilir. Burada bahsedilen süre içinde haftada 1 kez gibi seyrek ya da her gün gibi sık ilişkiye girmek de bebek sahibi olabilmeyi güçleştirebilmektedir.
Zira çok seyrek olarak ilişkiye girmek yumurtlama zamanını denk getirmeyi zorlaştırırken, her gün ilişkiye girmek de erkeğin sperm kalitesi, sayısı ve olgunlaşma düzeyini düşürmektedir. Bu sebeplerle haftada 2-3 kez düzenli olarak korumasız cinsel ilişkiye girmek gebelik için en ideal formüllerdendir. Bu şekilde cinsel ilişkiye girildiği halde gebeliğin elde edilememesi durumunda doktora başvuran çiftlere uygulanan çeşitli muayene, test ve tetkiklerden kısırlığa sebep olan etken çoğunlukla saptanabilmektedir.
Ancak bazı çiftlerde tıbbi olarak tüm koşullar yerinde gözüktüğü halde gebelik elde edilememektedir. İşte bu durum nedeni belirlenemeyen kısırlık olarak adlandırılır. Yapılan tetkikler sonucunda kısırlığa sebep olan etkenler bulunduğunda bu etkenlere yönelik tedavi çalışmaları yapılır ve çok yüksek oranda gebelik elde edilebilmektedir. Ancak kısırlığa yol açan bazı etkenler daha önceden bilinirse ve yaşam düzeni buna göre değiştirilirse kısırlığın önlenmesi mümkün olabilmektedir.
Pek çok kısırlık vakasında sorunun aşırı stresli yaşam şartlarından kaynaklandığı saptanmıştır
Kadın ve erkeğin üreme fonksiyonlarının tam kapasite çalışıp çalışmaması çoğunlukla beyinde hipofiz bezinden salgılanan hormonların dengesine bağlıdır. Hormonsal denge bozulduğunda vücuttaki tüm mekanizma olduğu gibi gebelik fonksiyonları da zarar görmektedir. Bu bağlamda hormonsal dengeyi korumak adına öncelikle stresten, depresyondan uzak durmak, fiziksel ve psikolojik olarak zinde kalmak gerekmektedir. Modern büyük şehirlerde yaşayan çiftlerde kısırlık oranının kırsal kesimdekilerden daha yüksek olma sebebi de aslında stresli yaşam şartlarıdır. Evde, işte, sokakta gerginlik, stres ve sıkıntı içinde olan kadın ve erkeklerde kısırlık vakalarına sıkça rastlanır.
Zararlı maddelerden uzak durularak kısırlığı önlemek mümkündür
Hem fiziksel hem de ruhsal açıdan bireyleri bağımlı hale getiren ve vücut metabolizmalarını, dengelerini bozan sigara, alkol ve uyuşturucu pek çok rahatsızlığa olduğu gibi kısırlığa da sebep olmaktadır. Özellikle üreme fonksiyonlarına, erkeğin sperm üretimine, kadının yumurtlamasına yaptığı olumsuz etkilerden dolayı zararlı maddeler kısırlık sebepleri arasında sayılmaktadır. Bu bağlamda sigara, alkol ve uyuşturucudan uzak durmak kısırlığı önlemekte yardımcı olacaktır denilebilir.
Sağlıklı beslenen kişilerde kısırlık görülme oranı daha düşüktür
Doğumdan ölüme kadar insanların her organlarının sağlıklı çalışıp çalışmayacağı sorunsalı aslında bir miktar da olsa beslenme koşullarından geçmektedir. Gereğinden daha az ya da çok yemek küçük veya büyük mutlaka bir sağlık sorununa sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle yeterli ve dengeli beslenmek tüm vücut fonksiyonları ve dolayısıyla üreme için de hayati önem taşımaktadır. Kalsiyum, vitamin, mineral ve protein açısından fakir beslenen kadın ve erkeklerde kısırlık görülme ihtimalinin daha yüksek olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte aşırı yağlı, tuzlu, hazır, paket yiyecek ve içecekler tüketenlerin de doğal yolla bebek sahibi olmakta zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. Özellikle aşırı kilolu ya da aşırı zayıf olan kişiler de sıklıkla kısırlığa rastlanmaktadır.
Düzenli olarak jinekolojik muayeneye gitmek kısırlığı önleyebilir
Özellikle kadından kaynaklanan kısırlık sorunlarının çoğunun sebebi, geç kalınmış, geç fark edilmiş rahatsızlıklardır. Yılda bir kez düzenli olarak rutin jinekolojik muayene geçiren kadınlarda eğer bir anomaliye rastlanırsa, sorun ilerlemeden erken evrede müdahale edilir ve kısırlık önlenebilir. Pek çok rahatsızlığın çok fazla ilerlemeden belirti vermediği göz önünde bulundurulursa, bir şikayete yol açmasını beklemek yerine, düzenli olarak muayeneye gitmek faydalı olacaktır.
Yaş fazla ilerlemeden gebe kalmak gerekir
Özellikle kadınlarda kısırlık sebeplerinden öne çıkanlardan birisi kadının yaşının ilerlemiş olması, 35-40’ın üzerinde olmasıdır. Belli bir yumurta kapasitesiyle doğan kadınların zamanla bu yumurta rezervleri hızla azalmakta ve özellikle de 35 yaşından sonra doğal yollarla gebe kalmak zorlaşmaktadır. Eğitim, iş, kariyer derken bebek sahibi olmayı erteleyen modern yaşam kadınlarında kısırlığın sıkça görülmesinin sebeplerinden birisi de yaşın ilerlemiş, üreme fonksiyonlarının azalmış olmasıdır.
Size nasıl yardımcı olabilirim?